Pszenica jara – krótka charakterystyka
Pszenica jara ze względu na krótszy okres wegetacji ma słabiej rozwinięty system korzeniowy i największe wymagania glebowe spośród wszystkich zbóż. Do jej uprawy wymagane są gleby kompleksu pszennego bardzo dobrego, pszennego dobrego i pszennego górskiego. Jest mało odporna na suszę. Niedobór wody w okresie od krzewienia do kłoszenia może spowodować znaczny spadek plonów. Uprawa pszenicy jarej po roślinach zbożowych skutkuje niższym o 15‑20% plonowaniem. Jako przedplon korzystne są uprawy buraka, warzyw strączkowych, ziemniaka, bobu czy rzepaku.
Siew pszenicy jarej
Pszenica jara wymaga bardzo wczesnego siewu, aby mogła się rozkrzewić i wytworzyć silny system korzeniowy. Kiełkuje w temperaturze wahającej się między 1-3 stopniami Celsjusza i wykazuje odporność na niskie temperatury do -6 stopni Celsjusza. Optymalny termin siewu obejmuje okres od III dekady marca do I dekady kwietnia. Termin siewu jak również gęstość siewu są uzależnione od wymagań świetlnych danej odmiany. W przypadku odmian o dużych wymaganiach świetlnych zbyt wczesny termin siewu lub zbyt duże zagęszczenie skutkuje zmniejszeniem liczby kłosków i kwiatów w kłosie. Natomiast zaletą gęstego siewu jest to, że łagodzi on obniżkę plonu przy niekorzystnych warunkach ograniczających krzewienie.
Nawożenie pszenicy jarej
Słabszy system korzeniowy pszenicy jarej determinuje mniejszą zdolność pobierania składników pokarmowych, a także krótszy okres akumulacji mikro i makro elementów. Zboże wymaga dokładnego bilansowania nawożenia.
Pszenica jara z plonem 1t ziarna oraz słoma pobiera z podłoża: 30 kg N, 12kg P2O5, 22 kg K2O, 6 kg CaO, 4 kg MgO, 9 kg SO3.
Wykazuje dużą wrażliwość na niedobór Cu i Mn, szczególnie przy pH > 6,5 jednostek.
Pszenica jara jest również wrażliwa na niedobór wapnia. Zaleca się wapnowanie wapnem magnezowym. Korzystną formą jest dodatek niewielkiej ilości dolomitu: 300-600kg/ha.
Nawożenie fosforowo-potasowe pszenicy jarej
Nawozy fosforowo-potasowe na glebach zwięzłych najlepiej wysiać jesienią pod orkę, natomiast na glebach lżejszych można podać pod wiosenne uprawki przedsiewne. Dawki nawozów fosforowych i potasowych ustalamy na podstawie wyników analiz glebowych oraz przewidywanego plonu. Przy zakładanym plonie ziarna 5t/ha i średniej zasobności gleby najkorzystniej zastosować nawozy NPK w dawce, która pozwoli na zabezpieczenie w dużym stopniu wymagań pokarmowych pszenicy jarej.
Dodatkowo należy wziąć pod uwagę fakt czy przedplonem na polu były zboża i czy słoma pozostaje na polu do przyorania czy jest z pola zebrana. Gdy słoma zostaje, wtedy uwzględniamy większą dawkę potasu w nawożeniu. Stosunek P:K powinien wynosić 1: 2,0 lb=ub 1:1,27. Przed przeoraniem słomy należy zastosować – niezależnie od wyliczonej dawki azotu pod pszenicę – 60-90 kg mocznika na hektar. W przypadku zebrania słomy z pola stosunek P:K powinien wynosić 1:1,5 .
Prawidłowo odżywione fosforem i potasem rośliny charakteryzują się lepszym wypełnieniem ziarna i równomiernym dojrzewaniem.
Nawożenie pszenicy jarej azotem
Azot należy stosować w dawce 20-30 kg/t ziarna. Przewidując plon 5t/ha powinniśmy podać 150 kg N/ha. Azot jest składnikiem bardzo mobilnym, dlatego dawki N należy stosować doglebowo w 2-3 terminach nie przekraczając jednorazowo ilości 60 kg.
I dawka – 7-14 dni przed siewem : 50-60 kg/ha
II dawka – początek strzelania w źdźbło (wyczuwalne pierwsze kolanko) – 40-60kg
III dawka – początek kłoszenia – 30-50 kg.
Wyższe dawki azotu powodują wyleganie pszenicy. Istotne jest co najmniej jedno skracanie w końcowej fazie krzewienia. W rejonie gdzie występują niedobory wody wskazane jest zastosowanie dużej (70%) dawki azotu przedsiewnie w formie mocznika lub RSM. Natomiast pogłównie zaleca się mocznik lub saletrę amonową.
Dokarmianie dolistne pszenicy jarej
Cu, Mn, Zn, Fe oraz Mo to najważniejsze mikroskładniki niezbędne do prawidłowego rozwoju i plonowania pszenicy jarej. Ich niedobór, może znacznie obniżyć plon ziarna oraz wpłynąć na jego parametry jakościowe. Aby tego uniknąć należy stosować dedykowane nawozy mikroelementowe o duże koncentracji składników pokarmowych. Doskonałą kompozycją mikroelementów jest DR GREEN ZBOŻA JARE.
Jakie korzyści daje nawożenie pszenicy jarej?
Prawidłowe nawożenie fosforem i potasem zwiększa odporność pszenicy jarej na choroby i niedobory wody. Decyduje o wypełnieniu ziarna i równomiernym dojrzewaniu. Prawidłowe nawożenie azotem ma większy wpływ na jakość ziarna – zawartość składników pokarmowych: białka ogółem i glutenu w ziarnie.
Podsumowanie
Warto zastosować się do naszych powyższych wskazówek, jeśli chcesz z powodzeniem uprawiać pszenicę jarą. Zachęcamy również do przeczytania artykułu o nawożeniu pszenicy ozimej!
