Nawozy POLIDAP i POLIDAP Light
W grupie nawozów azotowo-fosforowych oferowane są POLIDAP i POLIDAP Light o równomiernych, szarych granulach, klasa ziarnowa 2-5 mm, co najmniej 92%. Granule powlekane, niezbrylające się trwale. POLIDAP i POLIDAP Light może być stosowany pod wszystkie rośliny uprawne: zboża ozime i jare, rośliny przemysłowe i okopowe, na użytkach zielonych oraz w uprawie warzyw i sadownictwie. POLIDAP i POLIDAP Light zaleca się stosować w pierwszej kolejności na gleby ubogie w fosfor. W tej grupie nawozów znajduje się również uniwersalny, skoncentrowany nawóz fosforowy Super FOS DAR 40 o granulacji 2- 5,5 mm, nie mniej niż 90%. Nawóz przeznaczony jest dla roślin wymagających dobrego zaopatrzenia w fosfor, wapń i siarkę. [www.nawozy.eu].
Surowce do ich produkcji (fosforyty) były stosunkowo tanie. Dlatego obok tanich form nawozów (mączki fosforytowe, supertomasyna) przez nieco droższe (superfosfaty pojedyncze) rolnicy chętnie kupowali skoncentrowane superfosfaty (potrójne, potrójne borowane). Dziś najbardziej skoncentrowanym nawozem fosforowym na rynku jest Fosdar – 40% superfosfat wzbogacony (wapniem i siarką). Na rynku są też mniej skoncentrowane superfosfaty.
Amofoski i nitrofoski
Tylko z fosforu rozpuszczalnego mogą skorzystać rośliny. Biorąc to pod uwagę, nawozami o najlepszej rozpuszczalności fosforu są amofoski (fosfor w formie fosforanu amonu), a w drugiej kolejności nitrofoski (fosfor w formie fosforanu wapnia i fosforanu amonu).
Fosfor z superfosfatów produkowanych na bazie częściowo rozłożonych fosforytów może w miarę dobrze pobierać rośliny z silnym systemem korzeniowym (np. wieloletnie użytki zielone) na glebach kwaśnych i bardzo kwaśnych. Na glebach bardzo kwaśnych (pH poniżej 4,5–5,0) radykalnie zmniejsza się przyswajalność fosforu, który się uwstecznia.
Dla rzepaku, zbóż, zwłaszcza zbóż jarych, taka forma fosforu nie będzie odpowiednia. Najlepsze będą nawozy z chemicznie przetworzonych fosforytów, a najlepiej nawozy wieloskładnikowe z fosforem. Najodpowiedniejszymi do stosowania z punktu widzenia efektywności nawożenia są granulowane nawozy w formie łatwo rozpuszczalnego fosforanu amonu. Uzyskuje się wówczas co najmniej o 10% wyższą efektywność nawożenia w porównaniu z tradycyjnymi superfosfatami.
Rodzaje nawozów fosforowych
Nawozy fosforowe ze względu na szybkość działania dzieli się na grupy:
- szybko działające – rozpuszczalne w wodzie (superfosfaty, fosforany amonu); najszersze zastosowanie w rolnictwie mają superfosfaty, które różnią się między sobą zawartością fosforu i formą,
- wolno działające – rozpuszczalne w słabym kwasie cytrynowym (supertomasyna obecnie niestosowana),
- bardzo wolno działające – słabo rozpuszczalne w słabym kwasie cytrynowym (mączki fosforytowe i kostne).
Mogą być one stosowane jesienią na większości gleb, z wyjątkiem kwaśnych i bardzo kwaśnych, na których fosforany rozpuszczalne ulegają bardzo szybko uwstecznieniu, nawet do form trudno dostępnych dla roślin. Z tego powodu nie zaleca się na tych glebach stosowania nawozów fosforowych „na zapas”, raz na kilka lat, czyli trzeba je rozsiewać co roku. Na glebach kwaśnych i bardzo kwaśnych szczególnie polecane jest zastosowanie mączek fosforytowych, które rozpuszczają się tylko w środowisku kwaśnym.
Dodatkowe informacje o nawozach fosforowych
W wypadku fosforu nie ma ryzyka wymywania, co powoduje, że nie jest on przemieszczany do głębszych warstw gleby i do wód gruntowych. Dlatego fosfor pod rośliny jare może być zastosowany jesienią w pełnej dawce, zgodnej z wymaganiami nawozowymi danej rośliny.
Mimo że możliwe jest stosowanie fosforu na glebach o odczynie obojętnym nawet raz na kilka lat, z powodów ekonomicznych wydaje się to mało korzystne. Chociaż umożliwia to ograniczenie kosztów nawożenia, a także oszczędność czasu (nawóz rozsiewa się raz, a nie cztery razy na tym samym polu w ciągu czterech lat), jednak na zwrot inwestycji poczynionej w wysiane nawozy rolnicy będą musieli poczekać przynajmniej kilka lat.
Nawozy fosforowe granulowane należy używać po zbiorach i mieszać z podłożem na głębokości ok. 20 cm. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy mamy do czynienia z drzewami owocowymi, które mają głębiej umiejscowione korzenie – w takim wypadku należy zmieszać granulat na głębokości do 50 cm.
60-70 proc. fosforu zawartego w plonie jest wynoszone z pola. M.in. dlatego też mówi się o słuszności badania zasobności gleb w makro- i mikro składniki. Na tym bilansie przede wszystkim powinien opierać się cały ustalony harmonogram nawożenia, który oczywiście w trakcie sezonu w odniesieniu do panujących warunków może ulec zmianie. Jednakże jeśli zna się zasobność gleb, zakładając, że zasobność jest niska, wiadomo, że nie można pozwolić sobie na rezygnację z nawozów doglebowych, także przy średniej zasobności dawka startowa powinna być zachowana. Jeśli nie badano gleb minimalna dawka startowa to 15-20 kg fosforu. W przypadku, gdy analiza gleb wykaże bardzo dużą zasobność gleby w fosfor, można wówczas dokarmiać dolistnie fosforem w fazach formowania plonu bez konieczności nawożenia pod korzeń. Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku jeśli uprawia się rzepak i zboża konsumpcyjne nie warto oszczędzać na nawozach fosforowych.
